Szybkie tempo życia, koncentracja na wynikach, pogoń za sukcesem sprawia, że zdarzają się sytuacje kiedy zauważamy u siebie takie objawy stresu jak przyspieszenie oddechu, zaciśnięty żołądek, czy drżenie rąk. Jak sobie radzić ze stresem, który jest bez wątpienia nieodzownym elementem naszego życia? Tego dowiecie się z poniższego artykułu.
Zachowanie zdrowia wymaga od nas tego, aby zrozumieć zjawisko stresu, co oznacza, że powinniśmy nauczyć się przyglądać sytuacjom, które przyczyniają się do pojawienia się reakcji stresowych, a następnie zauważać jaki to ma wpływ na nasze ciało oraz umysł.
Stres- czym właściwie jest?
Kiedy mamy do czynienia z zagrożeniem stres jest naturalną reakcją naszego organizmu. Nie bez powodu mówimy dziś, że w krytycznych momentach i sytuacjach zagrażających życiu czy zdrowiu to właśnie on pozwalał naszym przodkom na przetrwanie. Różnica polega jednak na tym, że nasi przodkowie doświadczali stresu krótkotrwałego w związku z czym ich organizmy miały możliwość regeneracji przed kolejnymi zagrażającymi ich życiu wydarzeniami. Aktualnie nie mamy takiej sposobności, można powiedzieć, że jesteśmy permanentnie skazani na różnego rodzaju czynniki stresogenne, które skutecznie uniemożliwiają nam regenerację.
| Zewnętrzne przyczyny stresu | Wewnętrzne przyczyny stresu |
| presja otoczenia | niemożliwe do zrealizowania oczekiwania |
| zbyt duża ilość zajęć | brak poczucia kontroli |
| zmiana miejsca zamieszkania | poczucie wyobcowania |
| nieodpowiednie warunki pracy | niskie poczucie własnej wartości |
| monotonia | nieodpowiednie nawyki |
Możliwe skutki stresu:
Okazuje się więc, że stres, który wiąże się z naszą psychiką bezpośrednio wpływa na pojawienie się innych skutków w postaci chorób. To z kolei niesie za sobą długotrwające zwolnienia lekarskie, reorganizację pracy, a czasami konieczność zagwarantowania zastępstwa.
Zestresowany Pracownik to Pracownik, który jest mniej produktywny, wydajny i efektywny. Mogą pojawić się u niego problemy związane z utratą koncentracji, z przyswajaniem nowych kompetencji, czy też wiedzy, a permanentnie występujące bóle głowy mogą prowadzić do zmniejszenia jego produktywności.
Sposoby na radzenie sobie ze stresem
W radzeniu sobie ze stresem istotną rolę odgrywa zachowanie balansu i równowagi między życiem prywatnym, a zawodowym. Dlatego tak ważne jest przeznaczanie uwagi na życie prywatne oraz spędzanie czasu z bliskimi i wykonywanie czynności oraz aktywności, które sprawiają nam radość i przyjemność.
Kolejnym sposobem na skuteczne radzenie sobie ze stresem jest planowanie w sposób efektywny swojego czasu w pracy. Ważne jest to, aby rozplanować wykonywanie obowiązków w taki sposób, aby wykonać w pierwszej kolejności te, które są konieczne i priorytetowe. To sprawia, że czujemy się sprawczy i odczuwamy satysfakcję z wywiązania się ze swojej pracy.
Redukcji stresu w pracy sprzyja również utrzymywanie dobrych relacji z pozostałymi Pracownikami. Kontakty interpersonalne są niebywale istotne dla naszego funkcjonowania. Nasz nastrój spada i odczuwamy większy stres kiedy mamy poczucie, że w miejscu pracy panuje zła atmosfera. Z tego powodu tak ważne jest, aby dbać o ten aspekt.
Bywają sytuacje, że Pracownicy nie są w stanie poradzić sobie samodzielnie w radzeniu sobie z emocjami, czy stresem i potrzebują pomocy osoby z zewnątrz. Wówczas optymalnym rozwiązaniem jest skorzystanie z konsultacji u psychologa, który pomoże odnaleźć dokładne źródło stresu, a następnie przybliży konkretne metody na jego zmniejszenie. Przedstawi w jasny sposób jak można z nich korzystać, co bezpośrednio wpłynie na zmianę codziennych nawyków przyczyniających się do tego, że Pracownik będzie miał kontrolę nad swoim stresem tym samym nie dopuszczając do jego wzrostu. Efektywnie radzący sobie ze stresem Pracownicy bez wątpienia przynoszą Pracodawcy więcej korzyści. Pojedyncza konsultacja ze specjalistą jest w stanie pomóc Pracownikowi wprowadzić zachowania i nawyki wspomagające jego odporność na czynniki wywołujące stres.
Poszukiwanie źródeł stresu
Poniżej znajdują się czynniki, które mogą przyczynić się do pojawienia się stresu.
Określ Twoje stresory z poszczególnych kategorii następnie oceniając je w skali 1-10, gdzie 1 znaczy „Trochę stresujący”, a 10 oznacza „Ekstremalnie stresujący”. Dzięki temu zobaczysz, które z czynników przyczyniają się w największym stopniu do pojawienia się u Ciebie stresu, a następnie będziesz mógł pracować nad jego redukcją.
Problemy codziennego życia
(Typowe problemy, bądź napięcia w życiu codziennym np. korki na drodze, obowiązki domowe, problemy w pracy, brak snu, praca, zbyt mało czasu dla siebie, kłótnia z partnerem).
| Czynnik | Ocena |
Znaczące/duże zmiany w życiu
(Istotne wydarzenia, pozytywne oraz negatywne, które wymagają dostosowania się/adaptacji do nowych warunków np. narodziny dziecka, rozwód, podjęcie nowej pracy, przeprowadzka, ciężka choroba, śmierć bliskiej osoby).
| Czynnik | Ocena |
Okoliczności, w których żyjemy
(Stałe lub długotrwałe okoliczności, które utrudniają nasze życie np. problemy finansowe, konflikt w związku/rodzinie, niepełnosprawność, brak satysfakcji z pracy/obowiązków).
| Czynnik | Ocena |
Czynniki chroniące przed stresem
Opisz aktywności, wydarzenia, bądź rzeczy, które przeciwdziałają pojawieniu się u Ciebie stresu. Dzięki temu w stresujących momentach będziesz mógł powrócić do takich rzeczy, czy czynności, które sprawiają, że czujesz się lepiej.
(Codzienne, pozytywne doświadczenia, które sprawiają, że jesteś szczęśliwy np. smaczny i zdrowy posiłek, czas z rodziną/przyjaciółmi, uprawianie sportu, obcowanie z przyrodą).
Strategie zdrowego radzenia sobie
Pozytywne czynności/aktywności, które przyczyniają się do redukcji stresu oraz eliminacji niewygodnych emocji, bądź pomagają radzić sobie z nimi np. ćwiczenia fizyczne, techniki relaksacyjne, zapisywanie myśli i emocji w dzienniku, przeznaczanie czasu dla samego siebie.
Czynniki ochronne
Indywidualne cechy lub warunki/okoliczności życiowe, które chronią przed stresem, np. stabilizacja finansowa, zdrowie fizyczne, bliskie i dobre relacje z rodziną, determinacja w dążeniu do realizacji celów, edukacja.
Na koniec jeszcze garść inspiracji, którą można zastosować, aby zredukować poziom stresu:
świadome oddychanie skutecznie i szybko redukuje poziom odczuwanego stresu. W tym celu rozciągając mięśnie brzucha wdychaj powietrze nosem licząc do czterech. Następnie licząc do czterech wstrzymaj oddech. Kolejno licząc do czterech wypuść powietrze ustami. Na koniec licząc do czterech wstrzymaj oddech. Powtórz to ćwiczenie przynajmniej dwa razy.
wysiłek sprawia, że organizm wytwarza endorfiny, które przyczyniają się do odczuwania ulgi. Odczuwając stres w pracy możemy pójść do sklepu, użyć piłeczki antystresowej do pogniecenia jej rękoma, pognieść papiery, które przeznaczone są do niszczarki, pospacerować do innych departamentów firmy. Sport jest przyjacielem, który skutecznie potrafi zmniejszyć poziom stresu, więc jeśli napięcie często Ci towarzyszy, włącz ruch na stałe do swojego rytmu dnia.
tłumienie emocji nie służy naszemu zdrowiu. Znajdź osobę, z którą możesz szczerze przedyskutować kwestie, które są problematyczne. Dzięki temu usłyszysz inny punkt widzenia problemu, z którym się mierzysz, a samo omówienie, wypowiedzenie tego na głos będzie pomocne w tym, aby nie gromadzić w sobie negatywnych emocji.
Jessica Kmieć, psycholog
